Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα (ΣΚΣ) είναι μια πάθηση που προκαλείται από πίεση του μέσου νεύρου και χαρακτηρίζεται από αιμωδίες (μούδιασμα) και πόνο στην παλάμη και στα δάκτυλα. Είναι το συχνότερο σύνδρομο παγίδευσης περιφερικού νεύρου και προσβάλλει πιο συχνά γυναίκες.
ΑΝΑΤΟΜΙΑ
Ο καρπιαίος σωλήνας είναι ένας ινοχόνδρινος σωλήνας στην παλαμιαία επιφάνεια του καρπού που σχηματίζεται στο έδαφος του από τα οστά του καρπού και στην οροφή από μια σκληρή και ισχυρή ινώδη ταινία τον εγκάρσιο σύνδεσμο. Ο σωλήνας περιέχει το μέσο νεύρο και τους καμπτήρες τένοντες των δακτύλων, με το νεύρο να είναι επιφανειακά και οι τένοντες πιο βαθιά. Το νεύρο είναι υπεύθυνο για την κινητική νεύρωση των μυών του θέναρος που κινούν τον αντίχειρα. Επίσης δίνει την αισθητικότητα στο ήμισυ της παλάμης, στον αντίχειρα, τον δείκτη, τον μέσο και τον μισό παράμεσο.
ΑΙΤΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ
Το σύνδρομο εμφανίζεται όταν υπάρχει αυξημένη πίεση του μέσου νεύρου μέσα στον καρπιαίο σωλήνα. Αυτό μπορεί να συμβαίνει λόγω διαφόρων ενδογενών ή εξωγενών παραγόντων:
- Παθολογική (φλεγμονώδης) υμενίτιδα (π.χ. ιδιοπαθής, ρευματοειδής αρθρίτιδα)
- Βλάβες που καταλαμβάνουν χώρο εντός του σωλήνα (π.χ. γάγγλια, τόφοι ουρικής αρθρίτιδας)
- Επαναλαμβανόμενες κινήσεις, πίεση και τραυματισμοί στην περιοχή του καρπού
- Κατάγματα
- Χειρωνακτική εργασία
- Δακτυλογράφηση, χρήση υπολογιστή
- Αθλητικές δραστηριότητες (π.χ. ποδηλασία)
Διάφοροι προδιαθεσικοί παράγοντες συμβάλλουν στην εμφάνιση του συνδρόμου:
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Εγκυμοσύνη
- Θυροειδοπάθεια
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
- Μεγάλη ηλικία
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τα κύρια συμπτώματα του συνδρόμου που εντοπίζονται στην παλάμη και στα 3 πρώτα δάκτυλα αντίχειρας, δείκτης, μέσος και είναι:
- Μουδιάσματα
- Καυσαλγίες ή αίσθημα τσιμπήματος (σαν βελόνες)
- Πόνος, αίσθημα βάρους και οιδήματος στο χέρι
- Σε προχωρημένες περιπτώσεις, αδυναμία και αδεξιότητα του χεριού με αποτέλεσμα πτώσεις αντικειμένων και δυσκολία στις λεπτές κινήσεις.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως σταδιακά. Είναι χειρότερα το βράδυ και αφυπνίζουν τον ασθενή που τινάζει το χέρι για να ανακουφίσει τα συμπτώματα.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό, την κλινική εξέταση και τις ηλεκτροδιαγνωστικές εξετάσεις. Η ύπαρξη των συμπτωμάτων και ειδικά την νύχτα θέτει την υποψία του συνδρόμου. Η επιβεβαίωση της διάγνωσης γίνεται με ειδικά κλινικά τεστ και το ηλεκτρομυογράφημα άνω ακρών.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία του συνδρόμου είναι είτε συντηρητική είτε χειρουργική. Αν δεν αντιμετωπιστεί τότε θα επιδεινώνεται μέχρι το σημείο της μη αναστρέψιμης βλάβης του μέσου νεύρου.
Συντηρητική θεραπεία
Εφόσον διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα η νόσος μπορεί να υποχωρήσει με συντηρητική θεραπεία που περιλαμβάνει:
- Τροποποίηση δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στην νόσο, εφόσον υπάρχουν
- Τοποθέτηση νάρθηκα που δεν επιτρέπει την κίνηση του καρπού και μειώνει την πίεση του νεύρου
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Κορτιζόνη είτε από το στόμα είτε με τοπική έγχυση (ένεση) μέσα στον σωλήνα
- Ασκήσεις ενδυνάμωσης και διατάσεις (επικουρικά)
Χειρουργική θεραπεία
Αν αποτύχει η συντηρητική αγωγή ή αν κατά την διάγνωση η νόσος είναι ήδη προχωρημένη με παρουσία μυϊκής αδυναμίας, η θεραπεία είναι χειρουργική. Δυο τεχνικές χρησιμοποιούνται κυρίως, η μικροχειρουργική (mini-open) και η ενδοσκοπική.
Mini-open τεχνική
Με μια μικρή τομή, 2-3 εκατοστών, στην παλαμιαία επιφάνεια του καρπού γίνεται διατομή του εγκάρσιου συνδέσμου που πιέζει το νεύρο. Γίνεται συνήθως με τοπική αναισθησία, διαρκεί 15 λεπτά και δεν χρειάζεται νοσηλεία.
Ενδοσκοπική τεχνική
Με την ενδοσκοπική τεχνική γίνεται διάνοιξη του καρπιαίου σωλήνα με μια τομή 1 εκατοστού κεντρικότερα του καρπού. Χρησιμοποιείται μια μικρή ενδοσκοπική κάμερα και ειδικά εργαλεία διατέμνεται ο εγκάρσιος σύνδεσμος. Πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι ο αναφερόμενος από τους ασθενείς λιγότερος πόνος, ταχύτερη ανάρρωση και μικρότερη τομή.
Τα μακροχρόνια αποτελέσματα βέβαια είναι το ίδιο ικανοποιητικά και στις δυο μεθόδους. Η ανάρρωση μετά την επέμβαση διαρκεί περίπου δυο εβδομάδες.
Μανόλης Σπυράντης | Ορθοπεδικός χειρουργός